Gemeente Middelburg
Facilitaire Zaken
Kanaalweg 3
Postbus 6000
4330 LA Middelburg
Tel 14 0118
Fax (0118) 623 717
info@middelburg.nl
www.middelburg.nl
Leden van de Raad
uw kenmerk uw brief van ons kenmerk bijlage(n)
19 april 2024 620721 geen
contactpersoon doorkiesnummer datum datum verzending
Ronald de Bruijn/
Henk de Kunder
+31118675235 6 mei 2024
onderwerp
Brief dorpsvereniging Sint Laurens molenromp Sint Laurens d.d. 5 april 2024
Geachte leden van de Raad,
In het tijdens de vergadering van de commissie Ruimte dd. 18-4-2023 ingebrachte Burgerinitiatief vraagt de
initiatiefnemer de raad te besluiten om:
- Zich positief uit te spreken over het burgerinitiatief voor de Molen de Hoop en het college te vragen
de uitvoering ter hand te nemen, omdat het gevraagde in het burgerinitiatief een bevoegdheid van
het college is; - Het college te adviseren 6 aandachtspunten te adresseren.
Uw raad wenst in de vergadering van 23 mei 2024 te besluiten over dit burgerinitiatief. In deze brief deelt het
college, conform artikel 147a lid van de gemeentewet zijn ‘wensen en bedenkingen’ mee waarbij de 6
aandachtspunten uit het raadsinitiatief (a t/m f) ieder afzonderlijk worden behandeld.
a. met de initiatiefnemers in overleg te gaan om uitvoering te geven aan het burgerinitiatief 2024 Molen de Hoop
Sint Laurens, met als doel de molen te herstellen naar een volwaardige molen (inclusief kap, wieken en omloop);
Het onlangs ingediende burgerinitiatief is feitelijk een voorzetting van het initiatief van het Comité tot Herstel
en Instandhouding van Molen De Hoop te Sint Laurens dat zich sinds 2014 inspant om de molenromp te
reconstrueren naar de verschijningsvorm van voor 1943. Uiteraard gaat het college met de initiatiefnemers in
overleg en het college is benieuwd naar welke nieuwe feiten en omstandigheden er zijn op grond waarvan de
reconstructie van de molenromp nu wel realiseerbaar zou zijn. Het college kan niet toezeggen dat het
beoogde doel wordt behaald.
b. met het voormalig molencomité in contact te treden om gebruik te maken van de beschikbare expertise en
reeds uitgewerkte plannen;
Uiteraard is het college bereid het contact met het voormalig molencomité te hervatten. De reeds uitgewerkte
plannen waar naar verwezen wordt betreffen een begrotingsmodel uit 2022 waar echter geen concrete
offertes aan toegevoegd zijn. De financiële dekking bestaat uitsluitend uit bijdragen waar geen onderbouwing
voor is aangeleverd. Ook de, eveneens uit 2022 daterende, exploitatieopzet bevat geen onderbouwde
aannames en gaat uit van bijdragen vanuit lokale-, provinciale-, en rijksregelingen zonder te duiden waar
deze op gebaseerd zijn. Het college maakt zich dan ook zorgen over de financiële haalbaarheid van
reconstructie en exploitatie.
c. gezamenlijk een plan op te stellen om tot het gewenste eindresultaat te komen, met de punten uit het
burgerinitiatief als uitgangspunt;
Het uitgangspunt van het burgerinitiatief is duidelijk. Dit uitgangspunt is het zelfde als dat van het voormalig
molencomité dat het college altijd heeft ondersteund. Anderzijds heeft de gemeente de wettelijke taak toe te
zien op de instandhouding van monumenten. Het college hecht er aan dat de omgang met monumenten op
een voor iedereen gelijke wijze plaatsvindt en dat er geen sprake is van onevenredige toekenning van
financiële middelen. Het is aan de raad om hierover een eindoordeel te geven.
d. in contact te treden met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed over het preadvies, en te vragen of dit
heroverwogen kan worden als om een definitief advies wordt gevraagd. Mocht de uitkomst van dit overleg
opleveren dat de RCE haar eerder ingenomen standpunt handhaaft en een definitief negatief advies gaat
uitbrengen, dan is het verzoek aan het college het negatieve advies in de te volgen procedures naast zich neer te
leggen en gebruik te maken van haar bevoegdheden;
De bevoegdheid voor het verlenen van een omgevingsvergunning berust inderdaad bij het college. Voor
rijksmonumentenactiviteiten is een advies van de gemeentelijke adviescommissie verplicht. Aan de voorgenomen
plannen met het molencomplex zit tevens een adviesplicht van de RCE verbonden en dient de uitgebreide
voorbereidingsprocedure te worden doorlopen.
Een zeer recente verkennende sondering met de RCE wijst uit dat aangenomen moet worden dat de visie
van de RCE op het rijksmonument, zoals verwoord in de brief van 9 maart 2023, niet bijgesteld zal worden.
Bij uitvoering van het plan om te komen tot een ‘volwaardige’ molen is het bovendien aannemelijk dat een
nieuwe weging van de monumentwaarden door de RCE aan de orde zal zijn. De reden dat het complex in
het rijksmonumentenregister is opgenomen is gelegen in de afleesbaarheid van de ontwikkeling van het
maalbedrijf waarvan het complex in St. Laurens een zeldzaam voorbeeld is. De zichtbaarheid van die
ontwikkeling gaat door de uitvoering van de plannen van het burgerinitiatief goeddeels verloren. Afwijking
van het advies van zowel ARK als RCE is formeel alleen mogelijk na indiening van formele aanvraag voor
een omgevingsvergunning. Deze bestaat uit een volledig uitgewerkt plan voorzien van alle daarbij behorende
stukken. Na vaststelling van de ontvankelijkheid van de aanvraag zal deze aan de gemeentelijke
adviescommissie en de RCE voor advies worden voorgelegd. Na de ontvangen adviezen dient het college
een ontwerpbesluit te nemen dat vervolgens ter inzage wordt gelegd.
Indien het college in het ontwerpbesluit afwijkt van de verkregen adviezen dient hieraan een goede
motivering ten grondslag te liggen. Een bedenking die hierbij benoemd dient te worden is de wettelijke
toezichthoudende taak van de gemeente op de instandhoudingsplicht van monumenten. Het terugbrengen
van de molenromp naar de verschijningsvorm van voor 1943 laat zich daar niet mee verenigen. Een goede
motivatie om af te wijken van het advies van de RCE is dan ook van het grootste belang i.v.m. de
precedentwerking die van het besluit uitgaat. Doordat het rijksmonument in eigendom is van de gemeente
wordt dit extra uitvergroot.
e. een fasegewijze planning te hanteren zodat met de uitvoering gestart kan worden, ook als de financiën
voor de latere fasen nog niet rond zijn;
Een fasegewijze uitvoering is inderdaad de meest voor de hand liggende aanpak. Daarbij gaat het college
dus uit van één aanvraag omgevingsvergunning welke ziet op alle uit te voeren werkzaamheden. Een te
verstrekken omgevingsvergunning betekent namelijk niet dat de vergunde werkzaamheden ook in één keer
uitgevoerd moeten worden. Het college stelt voor om als eerste de restauratie van de romp op te pakken
gelet op de instandhoudings-verplichting. Voorwaarde hierbij is wel dat de monumentale status behouden
blijft. Zie d.
f. aan de raad te vragen de 300.000 euro die al in de begroting is gereserveerd beschikbaar te stellen voor
een start van het proces en voor de rest van de kosten een voorstel te doen indien andere financiering
onvoldoende dekking voor de realisatie biedt;
Indien uw raad besluit de in de begroting gereserveerde middelen aan de uitvoering van de plannen van het
burgerinitiatief beschikbaar te stellen dan uit het college de bedenking dat de omvang van deze middelen
verre van toereikend is. In het begrotingsmodel van 13-03-2022 zijn de totale kosten voor restauratie en
reconstructie van de molen begroot op ruim € 1.000.000,- . Gelet op de stijging van de bouwkosten de
afgelopen jaren zal dit bedrag momenteel aanzienlijk hoger zijn. Dit brengt een groot risico met zich mee, net
zoals bij elk project, maar bij een monument in het bijzonder (zie restauratie Binnenhof Den Haag). Het blijft
uiteraard de bevoegdheid van de raad om hierover een eindoordeel te geven. - Hoogachtend,
Burgemeester en wethouders van Middelburg,
de secretaris, de burgemeester,
mr. A. van den Brink M.A. Fränzel MSc